Nowe leki, nowe problemy...czyli MZ w sprawie medycznych czynności ratunkowych


Kilka dni temu pojawił się projekt Ministerstwa Zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż MCR, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego. Projekt z dnia 16 listopada 2015 roku, który również określa listę proponowanych środków farmakologicznych stosowanych w Zespołach Ratownictwa Medycznego typu Podstawowego. Po udostępnieniu tegoż projektu w mediach społecznościowych rozgorzała gorąca dyskusja na temat, czy taka lista leków jest konieczna. Sporo głosów opowiedziało się "za", a część osób jest przeciwna, aż takiej rozszerzonej liście leków. W ramach przypomnienia w chwili obecnej ratownik medyczny może samodzielnie wykorzystać 28 leków w ZRM. Proponowana lista przez MZ rozszerza je o 20 środków. Co stoi na przeszkodzie, aby móc korzystać z takiej ilości leków w ZRM P? Czy taka ilość leków jest konieczna? Czy odpowiednie leki znalazły się na proponowanej liście? Postaram się wyjaśnić kwestie związne z tym tematem

Słów kilka o samych lekach..

1. Kwas traneksamowy

Syntetyczny aminokwas o działaniu przeciwkrwotocznym. Dzięki swym właściwościom idealnie wpasowywuje się w opiece przedszpitalnej w opanowaniu krwotoków. Ciężkie urazy związane z krwotokami, krwawienia z dróg rodnych, krwawienia z nosa, czy krwawienia z przewodu pokarmowego to codzienność wyjazdów ZRM, w których Exacyl mógłby być wykorzystywany. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

2. Adenozyna

Naturalny endogenny nukleozyd purynowy wykazujący działanie przeciwarytmiczne. W warunkach ZRM wykorzystwany głównie w częstoskurczu z wąskimi zespołami QRS, gdzie próba stymulacji nerwu błędu okazała się nieskuteczna. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

3.  Clopidogrel

Inhibitor agregacji płytek krwi indukowanej przez ADP, który wskazany jest u pacjentów z zawałem mięśnia sercowego. Czy tylko ZRM S mają wyjazdy do bólu w klatce piersiowej, gdzie po wykonaniu EKG mamy do czynienia z ACS? Oczywiście, że nie! To lek jak najbardziej wskazany do samodzielnego podawania przez ratownika medycznego. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

4. Deksametazon

Syntetyczny glikokortykosteroid o długotrwałym i silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwalergicznym, immunosupresyjnym. Przeciwzapalnie działa 30 razy silniej niż hydrokortyzon, nie działając na przyczynę. Nic dodać, nic ująć. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

5. Dopamina

Syntetyczny odpowiednik naturalnej aminy katecholowej. W chwili obecnej jedyną aminą katecholową jaką dysponujemy to adrenalina. W kilka sytuacjach ratując ludzkie życie, aż zaciskaliśmy zęby, że nie możemy jej podawać. Jednak co do niej mam mieszane uczucia. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? I tak, i nie. Może w zamian noradrenalina?

6. Fentanyl

Opioidowy lek o silnym działaniu przeciwbólowym. Działa 125 razy mocniej niż morfina. W warunkach ZRM wykorzystywany do analgosedacji w skojarzeniu z benzodiazepianmi oraz w leczeniu silnych bólów, które towarzyszą w OZW, czy urazach. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

7. Heparyna

Lek przeciwzakrzepowy, aktywator antytrombiny wykorzystywany głównie w zawale mięśnia sercowego, w skojarzeniu z ASA i Clopidogrelem. Nic dodać, nic ująć. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

8. Hydroksyzyna

Lek uspokajający i przeciwlękowy. W środowisku ratowników medycznych można było usłyszeć: lek, którego brakowało dotychczas. Idealny na "babcie", które co 5 min wykonują pomiar ciśnienia tętniczego krwi, które dziwnym trafem wzrastało z kolejnym, i kolejnym, i kolejnym pomiarem". Hmm, może i to prawda, ale czy to na prawdę lek ratujący życie? Podchodzimy do ratownictwa medycznego profesjonalnie, czy bawimy się w felczerów? Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

9. Ibuprofen

Niesteroidowy lek przeciwzapalny o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Hmm, kolejny NLPZ, który różni się tym, że można go podać w formie doustnej i per rectum. Zaletą tego leku jest, że można zastosować go u dzieci. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? I tak, i nie. W końcu na liście leków pojawia się Paracetamol.

10. Spasmalgon

Preparat złożony o działaniu przeciwbólowym i rozkurczowym (fenpiweryna + metamizol + pitofenon). To kolejny lek "ratujący" życie. Czy na prawdę widzicie konieczność stosowania tego leku w ZRM P? Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

11. Metamizol

Pochodna pirazolonu o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym oraz słabym działaniu spazmolitycznym. Pyralgina raczej odeszła do lamusa, nie odbierajmy pracy lekarzom POZ i NiŚPL. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

12. Natrium Bicarbonicum

Lek o działaniu alkalizującym. Zastosowanie go w hiperkaliemii oraz przy przedawkowaniu trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych to dla Nas kolejny krok w walce o ratowanie życia i zdrowia. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

13. Ondansetron

Antagonista receptorów serotoninowych 5-HT3, który zapobiega nudnościom i wymiotom. Sporo przeciwwskazań i sporo działań niepożądanych. Tak prędko chcecie pozbyć się Metoclopramidu? Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

14. Oxytocyna

Oksytocyna w trakcie porodu lub poronienia powoduje zwiększenie napięcia mięśnia macicy, szczególnie trzonu macicy, wskazana przy indukcji i stymulacji porodu. Czy wyjazd "do porodu" od razu wiąże się z tym, żeby móc wykorzystać ten lek? Jak często jest on wykorzystywany przez ZRM S? Proszę, na to pytanie sami sobie odpowiedźcie. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

15.  Paracetamol

Aktywny metabolit fenacetyny o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Bezpiecznie możemy go stosować u dzieci, i to chyba główny powód, dzięki któremu, ten lek znalazł się na liście. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

16. Płyny koloidowe nie wymagające pobierania przed iniekcją krwi na grupę oraz grupy krzyżowej

Jestem ciekaw, które konkretnie koloidy zostaną wpisane w tą listę, jeśli oczywiście znajdą się one w nowelizacji ustawy. Cieszy sam fakt, że taka propozycja istnieje. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!


17. Teofilina

Naturalna pochodna metyloksantyny wykorzystywana głównie w leczeniu stanach przebiegających ze zwężeniem dróg oddechowych (astma, POChP, stany zapalne oskrzeli z odczynem spastycznym). W chwili obecnej mamy dość leków do "leczenia" tych stanów w warunkach ZRM P, i spokojnie możemy pacjenta "naprawić" wioząc go do szpitala. A jak często wykorzystywana była w wspomaganym leczeniu bradykardi przez ZRM S? Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że nie!

18. Ketamina

Szybko działający środek znieczulający ogólnie, działa również przeciwbólowo i rozszerza oskrzela. Myślę, że swoimi właściwościami przemawia za stosowanie go w ZRM P. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? Uważam, że tak!

19. Propofol

Silnie i krótko działający anestetyk dożylny, wywołujący zależną od dawki utratę świadomości. Co tu więcej omawiać, jesli ma zostać wprowadzony protokół RSI po specjalistycznym kursie, to jestem za, ale czy na prawdę innymi metodami nie możemy sobie poradzić z intubacją? Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? I tak, i nie.

20. Suksametonium

Depolaryzujący lek zwiotczający mięśnie szkieletowe o bardzo krótkim czasie działania. To samo co powyżej jeśli chodzi o protokół RSI. Czy to właściwy lek, który powininen się znaleźć na naszej liście? I tak, i nie.

Co do samego protokołu RSI, w proponowanej nowelizacji MCR można spotkać się z zapisem: "Intubacja dotchawicza  przez usta lub nos i prowadzenie wentylacji zastępczej z użyciem środków zwiotczających , w celu zapobieżenia postępującej ostrej niewydolności oddechowej i niedotlenieniu, po odbyciu kursu RSI" - jak myślicie, co to ma znaczyć? Czy każdy ratownik medyczny pracujący w ZRM ma go odbyć? A może tylko ten, kto chce? A kto będzie finansował takowe kursy? Pytań na ten temat rodzi się mnóstwo, a pomysłów i pieniędzy na te rozwiązania prawdopodobnie już będzie o wiele mniej.

Obiecanki, cacanki..

No właśnie, kto Nam zfinansuje specjalistyczy kurs RSI i kurs obarczenia tamponady serca? Na fejsbukowych portalach padły hasła: "więcej uprawnień, więcej leków - większa płaca dla ratowników medycznych". Wszystko fajnie, bo nawet jakiś czas nasze środowisko ratownicze otrzymało gwarant na wzrost finansowania PRM, w głównej mierze wzrost płac ratowników medycznych niezlaeżnie od formy zatrudnienia. A dziś dowiadujemy się, że:


Reasumując, do pewnych rzeczy trzeba podejść sceptycznie. Każdy z Was, po przeczytaniu tego artykułu może się nie zgodzić z moją opinią, ale zaznaczam, to tylko moja opinia. Życzę Wam, jak i sobie, abyście tylko nie zachłysnęli się rozszerzeniem listy środków farmakologicznych. W pewnych rękach odpowiednie leki stają się przysłowiowym gwoździem do trumny.


Komentarze

  1. Ja osobiście uważam, że Ibuprofen powinien znaleźć się wśród nowych leków. Prosty przykład: Działa p/bólowo, p/gorączkowo oraz dodatkowo p/zapalnie. Dodatkowo jak dziecko otrzymało wcześniej paracetamol to wtedy może to być wskazane do podania Ibuprofenu.

    OdpowiedzUsuń
  2. Widzę kolego że nie znasz reali pogotowia ratunkowego ciągle jeździ się do gorączki bóli głowy brzucha nadciśnienia i mających problemy ze spaniem starszych ludzi,między czasie robi się robotę za zespół S który też jest u jakiejś głupoty , ja pracuję na S i P wiem że nie powinno się podawać takich leków ale jak już jesteś u tego chorego który stoczył wojnę z poz a potem z dyspozytorem co mu podasz lub jak mu pomożesz wszystko zawozisz do szpitala jak nie ma potrzeby.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie znam reali "pogotowia ratunkowego" powiadasz..ja nie pracuję w pogotowiu ratunkowym, tylko w Zespole Ratownictwa Medycznego. Pogotowie ratunkowe zostaw w czasach PRL. Nie ukrywam, że często zdarzają się takie wyjazdy, o których mówisz. Dlatego trzeba najpier naprawić system, i posegregować wizyty, które są dla POZ, a które dla ZRM. Gratuluję Ci tej wypowiedzi, skoro uczyłeś się kilka lat tylko po to, żeby teraz moć podawać Pyralgine i Hydroksyzyne, to chyba pomyliłeś powołanie.

      Usuń
  3. kolejny raz pod górkę- a wystarczyło to uregulować lekospisami regionalnie opracowanymi przez dyrektoeow mwdycznych i na ich licencje - czasy sie zmieniaja i wskazania sie zmieniaja, adenozyna nie jest juz taka popularna, ondansetron idzie w gore, protokoly rsi sa rozne w roznych miejscach... kto bedzie zmienial te przepisy w miare zmiany wskazan?

    OdpowiedzUsuń
  4. Rzeczywiście opnie na temat nowej listy leków każdy może mieć inną, ale istnieje też coś takiego jak obiektywna ocena sytuacji. Mianowicie nasze wyjazdy to po części rzeczy błahe jak i przypadki wymagające działań z zakresu medycyny ratunkowej - nie oszukujmy się nikt nie uzdrowi systemu z dnia na dzień i zawsze będą wyjazdy do pierdół. Stąd takie leki jak hydroksyzyna i pyralgina nie zaszkodzą, jak ktoś nie chce to niech nie używa tych leków skoro uraża to jego dumę. Nie rozumiem też sprzeciwu wobec teofiliny, która jest bardzo dobrym uzupełnieniem terapii stanów z którymi mamy do czynienia poza tym zawsze lepiej mieć coś w zapasie. Co do leków przydatnych w medycynie ratunkowej jestem jak najbardziej na tak za dopaminą, exacylem (chociażby w krwawieniach z żylaków przełyku), heparyna, clopidogrel i adenozyna też się przydadzą. Jeśli chodzi o ketamine, propofol i skoline myśle że dla doświadczonych ratowników ich stosowanie nie będzie problemem zwłaszcza po odbytym kursie z RSI(jeśli takowe będą). Mam wątpliwości co do węglanów gdyż rzadko spotyka się ich stosowanie przed oznaczeniem RKZ, a w ich skuteczność w długim RKO chyba już nikt nie wierzy. Są przydatne w zatruciach TLPD ale najpierw takie zatrucie trzeba z pewnością rozpoznać. Dyskutować można długo, ogólnie dobrze się stało gdyż będzie można szerzej wykorzystywać swoją wiedzę i dalej się szkolić.
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Adrenalina, dobutamina, dopamina, noradrenalina - pompa infuzyjna

Słownik Żargonów Ratownika Medycznego

Dawkowanie adrenaliny u dzieci za pomocą strzykawki tuberkulinowej